O WYSTAWIE

Prezentowana wystawa fotograficzna to zbiorowe dzieło uczestników pierwszej wyprawy naukowej Fundacji ECCC do USA, która odbyła się w dniach 9-22 października 2022 r. Ekspedycja była realizowana w ramach projektu pt. „Badania nad narodowym dziedzictwem kulturowym Polonii w USA i utworzenie cyfrowych zbiorów pamięci” finansowana z programu NAUKA DLA SPOLECZEŃSTWA przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Wyprawa działała na terenie miast, w których Polacy osiedlali się od końca XIX wieku do czasów obecnych, tj. w Chicago (stan Illinois) i Milwaukee (stan Wisconsin).

Charakter prowadzonych działań w czasie wyprawy i wyznaczone cele do realizacji wymagały stworzenia interdyscyplinarnego zespołu. W jego skład wchodzili pracownicy z Politechniki Lubelskiej (prof. Marek Miłosz – kierownik wyprawy, prof. Jerzy Montusiewicz, dr Jacek Kęsik, dr Elżbieta Miłosz) i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (mgr Łukasz Konopa) oraz przedstawiciel Fundacji ECCC (mgr Małgorzata Przewoźniak – kierownik projektu). 

Zespół Politechniki Lubelskiej składał się z czterech naukowców-informatyków reprezentujących Katedrę Informatyki na Wydziale Elektrotechniki i Informatyki. Uczestnicy ekspedycji od 2015 roku wraz z innymi pracownikami zajmują się szeroko pojętą cyfryzacją 3D materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego – ich archiwizowaniem, rekonstruowaniem, a także upowszechnianiem wersji wirtualnych i drukowanych modeli 3D. Działania te były realizowane w Polsce, Rumunii i na Jedwabnym Szlaku w państwach Azji Centralnej (Uzbekistan, Kazachstan i Kirgistan) w ramach aktywności specjalistycznego laboratorium „Lab 3D”.

Powodzenie całego przedsięwzięcia było uzależnione od nawiązania osobistych kontaktów z gospodarzami kościołów. Za te działania w większości przypadków odpowiadała bezpośrednio kierowniczka projektu – Małgorzata Przewoźnik oraz Łukasz Konopa, ale w te działania włączyli się również poznani tam Polacy – między innymi pan Damian Pogorzelski – działacz polonijny i zarazem urzędnik magistratu w Chicago.

W czasie pierwszej wyprawy zespół przeprowadził skanowanie sześciu obiektów kościelnych, które zostały ufundowane ze składek Polaków tam mieszkających. Wykonane prace skupiały się na działaniach zmierzających do utrwalenia trójwymiarowego wyglądu tych obiektów (wnętrza i bryły zewnętrznej) przy zastosowaniu najnowocześniejszego modelu naziemnego skanera laserowego FARO Fokus oraz fotogrametrii, a także wybranych małych detali architektonicznych oraz relikwiarzy. Przeprowadzono skanowanie 3D następujących czynnych kościołów w Chicago: bazyliki p.w. Św. Jacka (gospodarz ks. Antoni Dziorek, CR – zgromadzenie zmartwychwstańców, za zgodą proboszcza ks. Stanisława Jankowskiego, CR), kościoła Trójcy Świętej (proboszcz ks. Andrzej Totzke ze zgromadzenia Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej, SChr), kościoła p.w. Św. Stanisława Kostki (za zgodą pracownika kancelarii), kościoła p.w. Św. Jadwigi (gospodarz – ks. Tomasz Wojciechowski, CR). Ponadto wykonano cyfryzację 3D kościoła p.w. Św. Michała w Chicago (dzięki panu Hubertowi Cioromskiemu), który został w 2020 roku wyłączony z użytkowania i poddany desakralizacji. Obecnie jako obiekt zamknięty jest przeznaczony do sprzedaży, a jego przyszły los nie jest obecnie znany. W czasie wyprawy wykonano również skanowanie 3D kościoła p.w. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Milwaukee (gospodarz ks. kanonik Benoît Jayr – z Francji) miasta odległego od Chicago o około 100 mil.

Prowadzenie prac w terenie nie było łatwe, przede wszystkim ze względu na długie dojazdy do obiektów, ich bardzo duże rozmiary, zmienną pogodę – z czego słynie wietrzne miasto leżące nad jeziorem Michigan, niskimi temperaturami wewnątrz obiektów, a także ponad 8. godzinną pracą ze sprzętem w skanowanych kościołach. Pomimo różnych problemów i przeciwności zespół pozyskał 1,5 TB danych w postaci około 300 skanów 3D oraz dziesiątek tysięcy zdjęć. Wstępne rezultaty dokonań wyprawy można oglądać i studiować na portalu polskiedziedzictwo3d.pl.

Na zdjęciach wystawy pokazano uczestników wyprawy w różnych sytuacjach podczas ich pracy: przy rozstawianiu sprzętu, digitalizacji 3D z wykorzystaniem skanera Faro, kręceniu filmów panoramicznych, fotografowaniu, przenoszeniu obiektów, tworzeniu opisów, a także podczas prozaicznych działań życiowych (lunchów). Ponadto na fotografiach można obejrzeć printscreeny chmur 3D wnętrz kościołów i ich brył zewnętrznych wygenerowanych ze skanów oraz modele siatkowe 3D wybranych obiektów. Mamy również zdjęcia z  festynu parafialnego na Trójcowie, spotkania z nauczycielami niedzielnej szkoły polskiej i jej dyrektorką – panią Marią Baran, z ks. Bp. Piotrem Turzyńskim – delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej, a także z nagrywania audycji w polskim radiu w Chicago. Nie zabrakło również kilku fotografii prezentujących specyfikę Chicago.

Autorzy zdjęć:

Jerzy Montusiewicz - kurator wystawy

Jacek Kęsik 

Elżbieta Miłosz

Marek Miłosz

Małgorzata Przewoźniak