Pro Memoria

PRO MEMORIA

Prof. dr hab. inż. Iwo POLLO

W dniu 8 czerwca 2005r. zmarł w Lublinie prof. dr hab. inż. Iwo Pollo, chemik, były Rektor Politechniki Lubelskiej, naukowiec, krajoznawca i turysta, humanista i poeta, Człowiek wielkiego serca, najwyższego Formatu.

Prof. dr hab. inż. Iwo Pollo urodził się 9 maja 1927 roku w Delatynie, niewielkim miasteczku w dolinie Prutu na Huculszczyźnie w rodzinie inteligenckiej. Matka, Verena Raganówna po ukończeniu studiów polonistycznych na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w dniu 13 września 1924 r. wyszła za mąż za absolwenta tegoż, Uniwersytetu z dyplomem doktora praw /z autografem Jana Kasprowicza ówczesnego Rektora UJK/ Stefana Artura Pollo, który właśnie w tym czasie został powołany na sędziego powiatowego w Nadwórnej z siedzibą Sądu w Delatynie, a od jesieni objął obowiązki prokuratora w Stanisławowie, natomiast Verena Pollo objęła posadę nauczycielki języka polskiego i historii w tamtejszym gimnazjum handlowym. Rodzina zmieniała miejsca zamieszkania ze względu na pełnione funkcje ojca. Jedyny syn Iwo spędził zatem dzieciństwo w Stanisławowie, a od 1935 r. zamieszkiwał w Kołomyi, gdzie ukończył szkołę powszechną i w roku 1939 złożył egzamin wstępny do gimnazjum. W latach 1939-1941 uczęszczał do radzieckiej szkoły średniej z polskim językiem nauczania, a po wkroczeniu niemieckiej władzy okupacyjnej kontynuował naukę gimnazjalną, a następnie licealną na tajnych kompletach według programu przyrodniczo-matematycznego. Równocześnie pracował w różnych instytucjach m.in., jako uczeń stolarski, terminator ślusarski, pomocnik kierowcy, zbieracz ziół, goniec itd. Po ustąpieniu Niemców w 1944 r. kontynuował naukę w szkole średniej nr 4 w Kołomyi, ukończył ją w roku 1945. W czerwcu tegoż roku profesor z matką został repatriowany do Polski i osiedlił się w Krakowie, gdzie zapisał się na „rok 0” Politechniki Śląskiej z tymczasową siedzibą w Krakowie, a jesienią tegoż roku złożył egzamin wstępny na Wydział Chemiczny, na którym rozpoczął studia w Gliwicach, a zamieszkał w Zabrzu.

Wskutek urazu doznanego pod koniec okupacji zachorował na gruźlicę kręgosłupa, co było przyczyną przerwania studiów łącznie na okres 2 lat. W tym czasie zreformowano programy. Stopień inżynierski uzyskał na Politechnice Śląskiej w 1952 r. specjalizując się w zakresie technologii półproduktów organicznych i po odbyciu półrocznego stażu w Fabryce Odczynników Chemicznych w Gliwicach, stopień magisterski na tej samej uczelni ze specjalnością technologii ceramiki po przedłożeniu pracy dyplomowej na temat technologii kitów kwasoodpornych /wykonanej w Instytucie Materiałów Ogniotrwałych/ i w dniu 23 lutego 1954 r. uzyskał dyplom magistra-inżyniera chemii. Wcześniej, bo 1.04.1953r. rozpoczął także pracę w Katedrze Wielkiego Przemysłu Nieorganicznego Politechniki Śląskiej. W tym okresie duża część potencjału badawczego Katedry była zaangażowana w potrzeby budujących się zakładów przemysłowych poprzez kontakty z Biurem Projektów Budownictwa Przemysłowego, w którym pracowali na częściowych etatach kierownik Katedry prof. dr hab. inż. Stefan Pawlikowski/asystent prof. Ignacego Mościckiego/ i niektórzy asystenci. W związku z tym wiele prac badawczych, w których prof. Iwo Pollo / asystent prof. Stefana Pawlikowskiego/ uczestniczył, poświęconych było problematyce ochrony tworzyw konstrukcyjnych i ich doboru w warunkach przemysłowych. Dlatego też przez szereg lat kontynuował prace nad zaprawami kwasoodpornymi i innymi niemetalicznymi tworzywami trwałymi chemicznie. Kierunek ten stał się Jego pierwszą specjalnością naukową i w następstwie opublikował /jako współautor/ szereg prac z tej dziedziny. Mimo przesunięcia się później głównego akcentu zainteresowań naukowych na inne dziedziny-problemy te zawsze absorbowały część Jego uwagi.

Około roku 1957 prof. S. Pawlikowski zaproponował swojemu asystentowi badania procesów chemicznych w plazmie wyładowań elektrycznych, co stanowiło mało rozwijaną gałąź chemii, a mającą w Katedrze pewne tradycje i urządzenia. W rezultacie prof. Iwo Pollo obronił pracę doktorską pt.”Studia nad kinetyką rozkładu tlenków azotu w elektrycznych wyładowaniach koronowych” w dniu 10 grudnia 1960r., a w październiku 1961 udał się do Laboratorium Elektrochemii Gazowej Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie pracując pod kierunkiem prof. E.N. Eremina rozszerzył zakres tej tematyki, a następnie przygotował zasadniczy zręb pracy habilitacyjnej pt. „Wpływ parametrów elektrycznych wyładowań świetlących na stacjonarne stężenia tlenków azotu”. Kolokwium habilitacyjne odbyło się na Politechnice Śląskiej 23 listopada 1963r. W następnym roku uzyskał etat docenta.

Dalsze prace prof. Iwo Pollo stanowiły rozwinięcie badań nad tym tematem, a gdy powstały obiektywne możliwości pracy z zastosowaniem techniki plazmowej zajął się technologicznymi problemami chemii plazmy na przykładzie syntezy tlenków azotu i ozonu. Uzyskał najwyższe opisane w literaturze naukowej stężenie tlenku azotu w wyładowaniach elektrycznych. Problemy te stanowiły centrum Jego zainteresowań do ostatnich dni. W tym też czasie potrzeby bieżące zmuszały do kontynuowania problematyki korozyjnej, co znalazło też wyraz m.in. w dwu stażach naukowych we Francji /laboratorium metalurgiczne Uniwersytetu Paryskiego, centrum w Orsay/. Prof. Iwo Pollo pracując w laboratorium Analizy Technicznej Politechniki Śląskiej uczestniczył też w pracach dla przemysłu, m.in. w opracowaniu dokumentacji analitycznej złóż mineralnych oraz w analizach związanych z ergonomią i ochroną środowiska.

W toku swej działalności zawodowej był kilkakrotnie powoływany do opracowywania zagadnień związanych z problemami ogólnotechnicznymi i naukoznawczymi. W 1957 r. brał udział w przygotowaniu założeń do perspektywistycznego planu rozwoju przemysłu chemicznego, opracowywał opinie dotyczące piśmiennictwa chemicznego w Polsce dla potrzeb resortu, współpracując z Komisją Oceny Wydawnictw Chemicznych Polskiej Akademii Naukowej PAN. Opracował też analizę zagadnienia kształcenia kadry naukowej, a także referaty na międzynarodowe sympozjum Federacji Światowej Pracowników Nauki w Warnie.

W zakresie dydaktyki prowadził zajęcia z analizy technicznej, następnie wykłady z technologii chemicznej i chemii nieorganicznej od roku 1970 na studium pedagogicznym i studium doktoranckim z dydaktyki przedmiotów kierunkowych na studiach technicznych i elementów metodologii pracy naukowej.

W wyniku Jego prac z dziedziny materiałów chemoodpornych został powołany na członka komisji Ceramicznej Oddziału PAN w Krakowie. Pracując na Politechnice Śląskiej pełnił szereg funkcji organizacyjnych i społecznych. M.in. w latach 1966-1969 był prodziekanem Wydziału Chemicznego, a od 1.X.1972 r. do 31.VIII.1975 r. pełnił funkcję z-cy dyrektora ds. naukowych w Instytucie Chemii i Technologii Chemicznej Nieorganicznej Politechniki Śląskiej. Od 1957 r. był redaktorem serii „CHEMIA” Zeszytów Naukowych, a od 1971 redaktorem naczelnym tych wydawnictw w skali uczelni.

Pełnił też szereg funkcji w lokalnych zarządach koła Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego Naczelnej Organizacji Technicznej SITPChem-NOT oraz Polskiego Towarzystwa Chemicznego, w tym ostatnim pewien czas jako v-ce prezez Oddziału.

W 1975 roku prof. Iwo Pollo przeniósł się do pracy w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Lublinie, przekształconej w następnym roku w Politechnikę Lubelską. Objął funkcję kierownika Zakładu Chemii, następnie Katedry Technologii Chemicznej i Elektrochemii, przekształconej w Katedrę Technologii Chemicznej, którą kierował aż do przejścia na emeryturę. W 1976 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1978-1984 był dyrektorem Instytutu Matematyki, Fizyki i Chemii na Politechnice Lubelskiej i w latach 1982-1987 profesor (1/2 etatu) na Uniwersytecie im. Marie Curie-Skłodowskiej w Zakładzie Wychowania Technicznego w Lublinie. W kadencji 1984-1987 prorektorem ds. nauki na Politechnice Lubelskiej. W 1987-1990 r. został wybrany ponownie do pełnienia tych obowiązków na drugą kadencję. W 1991r. został mianowany profesorem zwyczajnym. W latach 1993-1996 pełnił funkcję Rektora Politechniki Lubelskiej. Od 1998 profesor zwyczajny w Prywatnej Wyższej Szkole Ochrony Środowiska w Radomiu.

Pracując na Politechnice Lubelskiej kontynuował badania z zakresu chemii plazmy, technologii chemicznej uczestnicząc czynnie w krajowych i zagranicznych sympozjach, a także pogłębiał problematykę ochrony środowiska uczestnicząc m.in. od 1976 r. jako delegowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ekspert w pracach grupy zajmującej się ograniczaniem emisji tlenków azotu. Na okres 1985-1987 został dokooptowany jako członek Podkomitetu Chemii Plazmy w Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej oraz powołany na członka zespołu redakcyjnego czasopisma „Plasma Chemistry and Plasma Processing”. Był członkiem Komitetów Naukowych czasopism m.in. „Polish Journal of Applied Chemistry”, „Polish Journal of Chemical Technology”, „Chemik”. W Polskim Towarzystwie Chemicznym pełnił funkcję przewodniczącego sekcji Chemii Plazmy od roku 1979, był również okresowo v-ce przewodniczącym Sekcji Historii Chemii i członkiem prezydium Sekcji Ochrony Środowiska w tymże Towarzystwie, a także v-ce przewodniczącym Oddziału Wojewódzkiego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego w Lublinie, a następnie v-ce przewodniczącym Głównego Sądu Koleżeńskiego tego Stowarzyszenia.

Szereg lat był przewodniczącym Wydziału Nauk Technicznych Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Członkiem rad naukowych Instytutu Nawozów Sztucznych w Puławach, Instytutu Tworzyw i Farb w Gliwicach, Oddziału Doskonalenia Nauczycieli Instytutu Kształcenia Nauczycieli w Lublinie, Międzyuczelnianego Studium Podyplomowego Ochrony Środowiska w Lublinie. Do roku 1987 był członkiem również Instytutu Medycyny Pracy w Sosnowcu. Od 1998 r założycielem i przewodniczącym pierwszej powołanej Komisji Chemii Plazmy Niskotemperaturowej Polskiej Akademii Nauk oddz. PAN w Lublinie. Od wielu lat był członkiem (IOA) International Ozone Association, członek Podkomisji Chemii Plazmy (IUPAC) International Union of Pure and Applied Chemistry ,członkiem International Association of Plasma Chemistry, członkiem Komitetu Nauk Chemicznych PAN, Komisji Nauk Ceramicznych Oddziału Krakowskiego PAN oraz wielokrotnym członkiem Sekcji TO9 Komitetu Badań Naukowych.

W okresie swojej pracy zawodowej i pełnienia tych funkcji szczególną uwagę przywiązywał do rozwijania współpracy naukowej z ośrodkami zagranicznymi i krajowymi. Doprowadził do zawarcia dwustronnych umów o współpracy z kilkunastoma renomowanymi ośrodkami zagranicznymi, m.in. w Japonii, Francji, Niemczech, Rosji, Włoszech, Wielkiej Brytanii i USA. To dzięki Jego bogatej wiedzy i biegłej znajomości 5 języków (francuskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego i angielskiego) i zaangażowaniu zaowocowało podpisaniem umów i szerszą współpracą z : Uniwersytetem w Padwie, Instytut Elektrotechniki prof. Massimo Rea (Włochy), Uniwersytetem Sophia w Tokio, prof. Satiko Okazaki i Uniwersytetem w Saga, prof. Chobei Yamabe (Japonia), Uniwersytetem Moskiewskim, Laboratorium Elektrochemii Gazów, doc.Vadim Samoilowicz (Rosja), Politechniką w Aachen, prof. Gerhard Piesch i Uniwersytetem w Greiswaldzie, prof. Hans E.Wagner (Niemcy), Water Supply Zurich, dr Marten Schalekamp oraz Ośrodek Badawczy ABB Baden, dr Ulrich Kogelschatz (Szwajcaria), L’ecole Nationale Superiere d’Electricite w Gif sur Yvette, prof.Goldman, (Francja), Uniwerytetem im. Komenskiego w Bratysławie, prof. J. Skalny (Słowacja), Uniwersytetem w Brnie, prof. Jan Janca (Czechy), Uniwersytetem w Louisville, prof. Paweł Kozlowski (USA) i Uniwersytetem Mc Master w Hamilton, prof. J. Chang (Kanada). Będąc Prorektorem i Rektorem rozpoczął budowę obiektu dydaktycznego przełamując niemożność inwestycyjną trwającą przez kilkanaście lat Uczelni. Utrwalał wdrażanie zasad samorządności akademickiej oraz jej autonomii w demokratycznym zarządzaniu.

Aktywnie pracował jako przewodniczący Komitetu Naukowego cyklicznej konferencji „ Technologie Bezodpadowe i Zagospodarowanie Odpadów w Przemyśle Chemicznym i Rolnictwie organizowanej przez Politechnikę Szczecińską oraz jako członek Komitetu Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Teoria i Praktyka Ochrony Atmosfery” organizowanej cyklicznie przez Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN w Zabrzu.

Oddzielną część swojej działalności poświęcił organizacji międzynarodowych konferencji poświęconych chemii plazmy niskotemperaturowej. Był założycielem i prekursorem jednej z najbardziej prestiżowych światowych Kongresów Chemii Plazmy zwanej HAKONE- „High Pressure Low –Temperature Plasma Chemistry”. Konferencja odbywa się nadal cyklicznie co dwa lata, ostatnia Hakone-XVI 2018 odbyła się w Pekinie. Profesor Iwo Pollo był /przewodniczącym Międzynarodowego Komitetu Naukowego HAKONE i członkowie Komitetu Naukowego poświęcili HAKONE-10 (2006), pamięci założyciela. Pierwszy Kongres Hakone odbył się w 1987 roku w miejscowości właśnie Hakone w Japonii , następny w 1989 roku zorganizowany przez Profesora Iwo Pollo w Kazimierzu Dolnym z udziałem licznej grupy naukowców z Japonii, Niemiec, Szwajcarii, Francji, USA, Rosji, Czechosłowacji, Włoch w ogólnej liczbie 90 osób. Ta szeroka współpraca z ośrodkami zagranicznymi była, dlatego możliwa, że Profesor wyróżniał się zawsze bezinteresowną życzliwością w stosunkach ludzkich i dużą skromnością. Zawsze pogodny i uśmiechnięty stwarzał miłą, bezkonfliktową atmosferę wokół siebie. Cieszył się wielką sympatią, uznaniem i autorytetem wśród kolegów we wszystkich ośrodkach naukowych w kraju i ośrodkach przemysłowych. Był uznanym i cenionym specjalistą w zakresie problematyki plazmowej i znany w szerokich kręgach świata naukowego zagranicą.

Działał intensywnie na rzecz wymiany pracowników i poprzez swoje szerokie kontakty międzynarodowe promował cały szereg osób do pracy badawczej w różnych laboratoriach. Jego uczniowie otrzymali stopnie doktorskie m.in. na Uniwersytecie Moskiewskim dr Mariusz Wroński, na Uniwersytecie w Pradze dr Zofia Jaśkowska, w Bułgarii dr Joanna Bańkowska, Japonii dr Tomasz Cieplak, dr Joanna Pawłat.

Wypromował 10 doktorów, m.in. dr Stanisław Anioł, dr Jadwiga Krop, dr Władysław Guzdek, dr Dariusz Dziadko, dr Justyna Jaroszyńska-Wolińska (dr hab. prof. PL – 2009r), dr Janusz Ozonek (dr hab. inż. prof. PL – 2004r) był recenzentem w 6 przewodach habilitacyjnych, recenzował ponad 30 dysertacji doktorskich i sprawował opiekę nad ponad 250 dyplomantami, większość prac miała charakter technologiczny a dotyczyła głównie chemii i technologii plazmy, syntezy ozonu i ochrony środowiska.

Prof. Iwo Pollo wniósł niezaprzeczalny wkład w rozwój technologii chemicznej a w szczególności technologii plazmowych w ochronie i inżynierii środowiska w Polsce. Osiągnięcia te są znane i uznawane w kraju i na świecie, gdyż był autorem lub współautorem 20 patentów m.in. wybrane Patent 213 126(114 978) pt. Ozonizator, Patent 219 754 (115 926)pt. Sposób usuwania tlenków azotu z gazów odlotowych, Prawo ochronne W-68 626 (Ru-37 487) pt. Absorber oraz kilkuset publikacji naukowych dotyczących chemii plazmy; przykłady m.in. monografie Plasma Chemistry VI, Wydawnictwo Uczelniane PL, Lublin (1997), Chemical Processes in Low Temperature Plasma, Wydawnictwo Uczelniane PL, Lublin (1997), Prace Naukowe Politechniki Lubelskiej. Chemia 3, Plasma Chemistry V, 1987, technologii chemicznej; m.in. Chemia dla techników, Przegląd chemicznych procesów technologicznych, wyd. Państwowe wydawnictwo naukowe, Warszawa 1969 , historii nauki; Nauka i Szkolnictwo Wyższe w Polsce a Odzyskanie Niepodległości 1918r.,wyd.Uczelniane PL 1990 i ochrony środowiska ; Studies in Environmental Sciences, vol. 23 , Chemistry for Protection of the Environment, Elsevier (1984), Amsterdam-Oxford-N.York-Toronto, Chemia w Ochronie Środowiska , wyd. Polit. Lubelskiej, Chemosphere (Pergamon Journals Ltd), Chemia w służbie ekologii, wyd. Politechniki Śląskiej, Chemia i Inżynieria Ekologiczna w których prezentował wyniki swoich prac badawczych. Nie jest łatwe nawet streścić najważniejszych osiągnięć ponad pięćdziesiąt lat działalności zawodowej tak wybitnej postaci jaką był prof. Iwo Pollo.

O wysokim autorytecie i wielkim uznaniu Profesora w środowisku naukowym za swoją działalność naukową dydaktyczną i organizacyjną został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami. Otrzymał m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski 2003, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski 1997, Medal Komisji Edukacji Narodowej KEN 1988, Złoty Krzyż Zasługi 1974, Medal za zasługi Politechniki Lubelskiej 1979, Medal z okazji 50-lecia Politechniki Lubelskiej 2003, Medal z okazji 50-lecia Politechnik Śląskiej1995, Medal Pamiątkowy im. Świętosławskiego 2002, Medal Prezydenta Lublina 2003, Medal za zasługi dla Politechniki Lubelskiej1979, Medal De Santiego de Compostela University 1995, Medal w uznaniu zasług dla rozwoju woj. lubelskiego 1988, tytuły Zasłużonego Nauczyciela 1980 i Działacza Kultury oraz liczne odznaczenia i wyróżnienia regionalne, organizacyjne m.in. Odznaczenie Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska ,Strażnik Czystego Powietrza, Odznaka za szczególne zasługi dla rozwoju Politechniki Śląskiej 1974, Dyplom za wybitny udział w upowszechnianiu turystyki i krajoznawstwa ,Warszawa 1970. Otrzymał też wyróżnienia zagraniczne, m.in. Rudolf Seeliger Medaille (przyznawany przez Ernest Moritz Arndt Universitat Greifswald, Niemcy) i Medal „Integralus Humanizmans” Wilno, Litwa), Medal Universitas Helsingensis.

Profesor Iwo Pollo był w Polsce prekursorem badań nad ozonem, które prowadził na szeroką skalę współpracując z zespołami uczonych zagranicą.

W roku 1971 ożenił się z Zofią z domu Boczkowską, zamieszkałą w Ursusie k/Warszawy, lekarzem ze specjalnością neurologa. W roku 1972 w dniu 11 stycznia urodziła się córka Agnieszka, obecnie profesor astrofizyki zatrudniona w Instytucie Problemów Jądrowych w Warszawie. W roku 1980 w dniu 2 kwietnia urodził się syn Rafał, obecnie mgr filozofii Uniwersytetu UMCS w Lublinie. Kształci się nadal w Wyższej Szkole Polsko-Japońskiej Technik Komputerowych w Warszawie i pracuje w Radiu-Lublin, jako informatyk.

Profesor Iwo Pollo był człowiekiem serdecznym, niezwykle otwartym na innych, rozumiejącym ludzką naturę. Kierując przez 26 lat Katedrą Technologii Chemicznej stworzył w pracy prawdziwie rodzinną atmosferę. Swą życiową dewizę wypisaną dziecinnym wówczas pismem syna Rafała „ Rób swoje, nie oglądaj się na innych” traktował jako busolę słusznej drogi harmonijnie łącząc ją z życzliwością wobec ludzi.

Straciliśmy nie tylko doskonałego Nauczyciela-Profesora ale również wspaniałego Człowieka-wielkiego serca i talentu. Człowieka, który swoją życiową postawą i osobowością pełną kultury i taktu był niedoścignionym wzorem dla pokoleń. Te wartości cechują wybitne jednostki i pozostaną zawsze ważne. My wychowankowie i uczniowie Profesora Iwo Pollo mieliśmy to ogromne szczęście przebywania blisko Niego. Swoją wybitną osobowością oddziaływał i kształtował nas. Zawdzięczamy Mu nie tylko swoje osiągnięcia naukowe, ale coś wyjątkowego, pozostawił jakąś niewidzialną pieczęć w naszej psychice Człowieka-Nauczyciela-Mistrza. Był wspaniałym Ojcem, nie tylko dla własnych dzieci, ale i nas także, wielkim , solidarnym Przyjacielem, wybitnym Profesorem-Rektorem.

We wrażliwym sercu Profesora na zawsze pozostał sentyment do Huculszczyzny i Łemkowszczyzny jego stron ojczystych i gór. Kolekcjonował obrazy i wytwory kultury tych narodowości , rzeźby ludowe, szczególnie Chrystusa Frasobliwego i ceramikę. Uwielbiał wyprawy w góry, jako formę aktywnego wypoczynku. Był dumny ze Złotej Odznaki PTTK, mimo, że posiadał ordery i odznaczenia najwyższej rangi. Do ostatnich chwil życia działał w Związku Podhalan i w stowarzyszeniu Kresowiaków. Przez wiele lat aktywnie pracował społecznie w PTTK oraz w Klubie Wysokogórskim. W PTTK był wiele lat członkiem Zarządu Okręgu w Katowicach oraz v-ce prezesem Klubu Ochrony Przyrody w Gliwicach.

Wykłady Pana Profesora zamieniały świat wzorów i praw chemicznych w pasjonujące opowieści. Pisał też eseje, limeryki, fraszki, tanki min. „Okruchy myśli o tatrach” (w konwencji krótkich pieśni japońskich) Lublin 1994,” „Lublinianie Górom”, Frasobliwy z zamku na Czorsztynie, wyd. Związku Podhalan, Lublin 1992. Wybrane utwory także ukazały się w Antologii Wierszy - Tatry i Poeci, opracowane przez Michała Jagiełło, wyd. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007 oraz w Antologii współczesnej poezji nauczycieli - Przymierze Słowa, poetów klubu literackiego im. Józefa Czechowicza w Lublinie, Zamość 1998. Spod Jego pióra wyszło kilka tomików wierszy poświęconych ukochanym górom m.in. Góry w twórczości poetów lubelskich – Wierchom, Halom, Smerkom, Wyd. Lubelskie, Lublin 1995, Ku Tatrom Podhalu i Góralszczyźnie, wyd. Związku Podhalan, Lublin 1993 i Góralska Watra, wyd. Związku Podhalan, Lublin, 2001 poświęconych pamięci Tadeusza Staicha. W jednym z nich znajdujemy słowa, które dziś nabierają szczególnej wymowy:

„ Zamyka się horyzont, powraca prawda w słowie. Profesor Iwo Pollo spoczywa w części Ewangelickiej cmentarza przy ul. Lipowej w Lublinie. Na nagrobku stoi rzeźba podhalańskiego Chrystusa Frasobliwego. Non Omnis Moriar

O Profesorze Iwo Pollo będziemy pamiętali, jako o bliskim ludziom uczonym chemiku-humaniście, prawym Człowieku, najwyższego Formatu.

Justyna Jaroszyńska-Wolińska

Mariusz Wroński

Źródła

Pollo I., Materiały do biografii ludzi gór, Kronika, Wierchy, wyd. Centralny Ośrodek turystyki górskiej PTTK, Kraków 1999.
Wierchy, wyd. Centralny Ośrodek turystyki górskiej PTTK, Kraków 2006.
Ze zbiorów rodzinnych domu Państwa Pollo.
Przemówienie Pożegnalne prof. Józefa Kuczmaszewskiego, prof. Józefa Szarawary.
Materiały archiwalne Katedry Technologii Chemicznej Politechniki Lubelskiej.

Jaroszyńska-Wolińska J. Pro Memoria , Polska Akademia Nauk, wyd. Lublin 2006 r
Ozonek J., Pro Memoria, Przemysł Chemiczny, 2006 r